Ik deel hier graag de hoopvolle podcast van Griet Op de Beeck nav de lancering van haar boek “Het wordt (nooit) beter”.
Hoe wordt het beter, hoe werkt heling, ook al is het soms een lange weg, en zijn er geen wonder-oplossingen, geen shortcuts maar er daagt echt wel licht aan de horizon!
Als je voor een traumatherapievorm kiest, bekijk dan of deze vorm deze 3 elementen van heling in zich houdt, er is niet 1 goede therapie vorm en de andere zijn “slecht”. Er zijn wel deze 3 elementen nodig.
(1) De kernherinnering(en) worden opgeroepen en (2) er is lichamelijke “emotional completion” en (3) er zijn “correctieve ervaringen” waardoor het geheugen geherconsolideerd wordt.
(1) de kernherinnering wordt opgeroepen. Heel vaak is dit niet 1 actieve verhalende herinnering maar een (preverbaal) gevoel, vooral wanneer het over hechtingstraumas gaat. Hierbij raken we het kernconflict dat in elk kind opgesloten geraakt: het kind integreert het falen van de omgeving en gaat zijn eigen identiteit vervormen om zichzelf te beschermen. Beter ben ik “slecht” dan dat mijn verzorgers “slecht” zijn, want dan overleef ik niet. Zo ontstaan diepe angst en schaamtepatronen. Verzorgers zijn zelden intentioneel slecht, alles gebeurt in de naam van liefde, en ze zijn zelf diep gekwetst misschien. Het gaat ook niet om wat er gebeurde en wat de verzorger deed of net niet deed, maar wel over hoe je jezelf intern ging organiseren hierrond. Dat kan veranderd en opgelost worden eens je ten volle beseft dat het over is. En echt niet aan jou lag. Om dat te doen, zijn volgende 2 dingen nodig.
(2) “emotional completion” - dit gebeurt alleen maar emotioneel en lichamelijk, het lichaam wordt terug door de activatie van het autonome zenuwstelsel geleid - een goede uitleg vind je hier. Het autonome zenuwstelsel wordt reset en je lichaam kan eindelijk kalmeren. Veel emotie/de grootste angst zit vast achter dissociatie, een methode die actief met dissociatie kan werken en kernherinneringen terug naar boven halen, is hierbij belangrijk. Een zebra krijgt geen maagzweren, we gebruiken een oud biologisch mechanisme om het zenuwstelsel uit de post-traumatische stress-toestand te krijgen.
(3) De overgrote meerderheid van ons geheugen is impliciet, emotioneel en proceduraal. Maw gaat niet over de route van de verhalende hippocampus die de herinnering in tijd en context plaatst met woorden. De overgrote meerderheid van onze herinneringen gaan over de amygdala en zitten vast in ons lichaamsgeheugen, niet verhalend, niet in tijd en context geplaatst maar alsof het nog nu is, als viscerale snapshots. De realiteit komt ook nooit echt gewoon binnen in ons brein en lichaam, maar wordt steeds geïnterpreteerd via deze impliciete herinneringen. Alsof er een negatief film met oude vage herinneringen ons beeld van de realiteit kleurt. En we nog steeds reageren op het oude. Dit geheugen kan geherconsolideerd worden. Dit geheugen werkt voorspellend, en als er een voorspellingsfout is dankzij een nieuwe ervaring, moet het zich herprogrammeren. Als iemand (een therapeut) je tijdens een emotionele verwerking kan zeggen, “ja, je vindt jezelf slecht en toch blijf ik bij je” heelt dat de hechting. Niet in 1x wel als dit steeds herhaald wordt. Vandaar kan je niet alleen helen, het probleem met trauma is minder wat er gebeurde dan dat er niemand was om te zeggen “het komt goed, ik ben er”. Zo herstellen we een diep vertrouwen en hechting.
Emotional completion lichamelijk zonder nieuwe correctieve ervaring, werkt hertraumatiserend. Gezien worden, vastgehouden worden tijdens de emotionele completion is cruciaal. Therapieën waarbij je alleen gelaten wordt tijdens een emotionele golf zijn af te raden.
Herconsolidatie van de herinnering met nieuwe positieve ervaringen zonder lichamelijke en emotionele verwerking kan leiden tot hopeloosheid: je beseft alles wel maar je lichaam blijft onrustig en niet meewerken, alsof al die inzichten niet echt tot iets leiden.
Alleen praat therapie zonder te vragen hoe je je erbij voelt en de lichamelijke contracties/collapsen te tracken, helpt niet omdat de meerderheid van de opgeslagen stress en herinneringen lichamelijk en impliciet zijn. Je kan wel gedrag gaan bypassen met nieuw gedrag maar de interne onrust zal niet opgelost worden.
Dit is heel summier, ik vertel er je heel graag meer over als je meer wil begrijpen. Maar herinner je, je kan geen viool leren spelen door een theorie les te krijgen. Je leert het alleen via het dagelijks oefenen in de ervaring van je vingers tot het in je spiergeheugen zit.
